Autumn Leaves

Spelen wij Autumn Leaves? Ja, wij spelen Autumn Leaves! Welke jazz band heeft deze song niet op zijn repertoire staan? Vele luisteraars kennen de melodie, als het niet onder deze titel is dan toch zeker onder de Franse benaming Feuilles Mortes (dooie bladeren dus). Typisch herfstlied?

C’est une chanson qui nous ressemble.
Toi, tu m’aimais et je t’aimais
Et nous vivions tous les deux ensemble,
Toi qui m’aimais, moi qui t’aimais.
Mais la vie sépare ceux qui s’aiment,
Tout doucement, sans faire de bruit
Et la mer efface sur le sable
les pas des amants désunis.
(tekst: Jacques Prévert)

De titel verraadt een droevige geschiedenis. Aan een liefdesrelatie is een einde gekomen. Zo gaat dat in het leven. Mensen worden van elkaar gescheiden. In dit geval zonder veel ophef en frictie. Heeft misschien de dood zijn werk gedaan? De metafoor van de zee die alle voetsporen op het strand (waar zij klaarblijkelijk hebben gewandeld) wegvaagt, wijst in die richting. Alleen die eerste regel… hoe kan een, één lied op de twee geliefden lijken?

autumn-leaves-eerste-8-maten
↑ Eerste 8 maten van Autumn Leaves met progressie Cm7 – F7 – Bb7 (eerste regel) en A7b5 – D7 – Gm (tweede regel).

Ook de melodie onderstreept de bedrukte stemming, want zij is in mineur geschreven. In de eerste twintig maten wordt trouwens een strakke progressie van II-V-I akkoorden gehanteerd, wat het soleren overigens prettig maakt, want je kunt bijna gedachteloos hierop improviseren.

Grote namen hebben Autumn Leaves op hun repertoire staan: Edith Piaf, Charles Aznavour, Nat King Cole, Eartha Kitt, Frank Sinatra om een paar te noemen. Je ziet trouwens wel vaker dat gevestigde popartiesten zich op jazz ‘storten’, maar de versie van bijvoorbeeld Eric Clapton is er een om te vergeten. Bob Dylan heeft de Nobel Prijs voor de literatuur in ieder geval niet te danken aan zijn interpretatie van Feuilles Mortes.

Het zijn vooral de zangers en zangeressen die het in een uiterst traag tempo zingen, gemiddeld 60-80 bpm., verses buiten beschouwing gelaten. Toots Thielemans (Toots Thielemans Live, 1987) blijft met 140 slagen bij hen in de buurt. Een snelle, maar toch zeker fraaie versie is die van Chet Baker (Cool Chet Baker, 1970) en telt 180 beats per minuut. Bill Evans (Portrait In Jazz, 1960) speelt nog rapper (t=200). Ongenaakbaar is Wynton Marsalis (Marsalis Standard Time Volume I, 1987) die er vele tempowisselingen tegen aan gooit en een max haalt van t=320!

Spelen wij Autumn Leaves? Ja, wij spelen Autumn Leaves! Het stuk verveelt namelijk nooit. Wie dit niet geloven wil, luistere eens naar wat Bob Reynolds hierover op zijn YT-channel te zeggen heeft.


↑ Mijn interpretatie van Autumn Leaves (Joseph Kosma, 1945).